Zauważyłeś, że twoje dziecko zezuje? Nie zwlekaj i jak najszybciej zapisz je na wizytę do okulisty. Zez, wbrew obiegowej opinii nie jest tylko defektem estetycznym; to poważne schorzenie wzroku, które nieleczone może pociągać za sobą groźne powikłania. Wyjaśniamy, czego możesz spodziewać się na wizycie zezowej i jakie metody leczenia okażą się najskuteczniejsze.
Zez? To trzeba leczyć
Przekonanie, że zez jest tylko problemem natury wizualnej na szczęście odchodzi do lamusa. Do gabinetów specjalistycznych zgłasza się coraz więcej rodziców wraz z pociechami, których ustawienie gałek ocznych jest nierównoległe.
Do najczęstszych przyczyn powstawania zeza zalicza się:
- zmiany anatomiczne gałki ocznej i drogi wzrokowej,
- zaburzenia w mięśniach gałkoruchowych, ich unerwieniu lub w oczodole,
- urazy psychiczne lub nadmierne pobudzenie układu nerwowego,
- czynniki dziedziczne.
Warto dodać, że z zezem nie trzeba się urodzić. Schorzenie może rozwinąć się w każdym okresie życia – zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Nieleczony zez prowadzi do zaburzenia zdolności widzenia przestrzennego, ograniczenia pola widzenia i ostrości wzroku. Naturalną konsekwencją nieleczonego zeza jest również pogorszona samoocena.
Jak przebiega wizyta zezowa?
- Podczas pierwszej wizyty specjalista strabolog przeprowadza wywiad lekarski oraz wykonuje specjalistyczne badanie okulistyczne, obejmujące m.in. określenie ostrości widzenia, ocenę ustawienia oczu, sprawdzenie obuocznego widzenia za pomocą listew pryzmatycznych i stereotestów, np. testu Langa, testu muchy, czy testu TNO. Już na podstawie tych informacji lekarz może określić typ zeza i zlecić dodatkowe badania diagnostyczne oraz konsultacje.
- Czasami u Pacjenta niezbędne jest wykonanie badanie na synoptoforze. Jest to urządzenie, które umożliwia określenie obiektywnego kąta zeza poprzez obserwowanie dwóch obrazków umieszczonych w specjalnych tubach – każdym okiem z osobna lub parą jednocześnie. Synoptofor służy również do badania obuocznego widzenia stereopsji, fuzji i jednoczesnej percepcji.
- Innym badaniem, które może zlecić lekarz jest badanie na ekranie Hessa pozwalające ocenę ruchomości gałek ocznych np. w przypadku problemów z określaniem lokalizacji przedmiotów lub nieprawidłowościach w ruchu oka.
Sposoby leczenia zeza
Sposób leczenia zeza zostaje określony przez lekarza stosownie do jego rodzaju. Obejmuje leczenie zachowawcze (dobór korekcji lub ćwiczeń wzrokowych) oraz/lub leczenie chirurgiczne. Leczenie zeza ma na celu przede wszystkim wyeliminowanie jego przyczyn, ale też poprawę ostrości wzroku przez leczenie niedowidzenia oraz dążenie do prawidłowego ustawienia gałek ocznych.
Operacyjne leczenie zeza – co warto wiedzieć?
Chirurgiczne leczenie zeza to skuteczna metoda przywracania poczucia głębi i poprawy pola widzenia u dzieci i dorosłych. Osoby, które się na nią zdecydowały często wskazują, że łatwiej przychodzi im czytanie, prowadzenie samochodu i co szczególnie ważne – samoakceptacja i nawiązywanie nowych kontaktów.
Operacja zeza polega na wzmocnieniu, osłabieniu lub transpozycji określonych mięśni gałkoruchowych. Za jednym razem wykonywana jest operacja 1-3 mięśni oka, przy czym zabieg może być przeprowadzany na obydwu gałkach jednocześnie. Operacja, w zależności od ilości operowanych mięśni, może potrwać od 30 minut do kilku godzin.
Po zabiegu pacjent odbywa dwie wizyty kontrolne: pierwszą w pierwszej dobie po operacji, drugą w ciągu 14 dni. Rozpuszczalne szwy spojówki samoistnie zanikają w ciągu 4-6 tygodni od operacji.
Operacja zeza i co dalej?
Gojenie oka, na którym przeprowadzono zabieg trwa od 4 do 6 tygodni, z kolei stabilizacja ruchów gałek ocznych do 6-8 tygodni po operacji. Warto pamiętać, że operacja zeza nie eliminuje wad wzroku związanych z niedowidzeniem!
